Gelişmiş haber arama

19.09.2012 8.352 3 Paylaş

Ben haber dedim ama siz istediğiniz gibi uyarlayabilirsiniz. :)

Sitelerimizde, arama işlemlerini sıklıkla kullanırız. LINQ + EF (LINQ + Entity Framework) ile çalışan arkadaşlar bu noktada sıkıntıya düşerler. Bu da son derece normaldir.

LINQ+EF kullanan arkadaşlara tavsiyem şudur: Bilgi ekleme/silme/listeleme işlemleri için LINQ+EF kullanabilirsiniz. Ama arama kısmı için enerjinizi boşu boşuna LINQ+EF ile harcamayın. Eski klasik yönteme geri dönün.

Yani klasik sql cümlecikleri ile bu işi halletmeye çalışın. (http://dalt.in/Fi6q3 linkindeki HelperDB ile ilgili yazım ilginizi çekebilir.)

Kod örneğini sizlerle paylaşmadan önce şunları belirtmeliyim:

Katmanlı mimari ile hazırlandı.
Sayfalama fonksiyonu eklendi. (nasıl olduğu ile ilgili detaylı açıklamayı daha sonra ayrı bir yazıda yapmaya çalışacağım.)
Gerekli yerlerde class kullanımından kaçınılmadı.
Yazının başında haber dediğim için veritabanı ve kodlar "haberler" ile ilgili.
Veritabanı olarak MySQL kullanıldı. (Scriptler ve örnek datalar için aşağıdaki indirme linkini kullanabilirsiniz.)
Örnek haber metinlerine takılmayın. Rastgele veriler olarak kabul edin.
Önemli sayfaların kodlarını aşağıda bulabilirsiniz. Geriye kalan tüm dosyalar için sayfanın en altındaki indirme linkini kullanabilirsiniz.
GenelIslemler.cs dosyasını daha önceden sizlerle paylaşmıştım.
İlla LINQ+EF kullanmak istiyorsanız http://dalt.in/linqkit ve http://dalt.in/g4SGc linklerine göz atabilirsiniz. Ama emin olun ki direkt sql kodlarıyla çalışarak her zaman daha doğru ve hızlı sonuç alırsınız. Ayrıca çok karmaşık aramaları da ne yaparsanız yapın beceremezsiniz. :)
Kodlar gözünüze kalabalık / anlaşılmaz gelebilir ilk bakışta.
Ancak biraz incelerseniz aslında basit bir mantığı olduğunu sadece yazım işleminin biraz meşakkatli olduğunu farkedeceksiniz.
Arama parametrelerinde mümkün olduğunca çok veri tipi kullanılmaya çalışıldı. (string, int, datetime ve bool)
Katmanlı mimari, sayfalama gibi yazı başlığı ile direkt ilgisi olmayan konulardan bahsedilmedi.
Arama parametreleri QueryString'te tutukuyor. HaberAramaInfo sınıfı coding ve encoding işlerini hallediyor.
Tasarım incelikleri göz ardı edildi.
Listeleme detaylandırılmadı.

Şimdi ilk olarak proje yapısını göstereyim:

Kısaca;

DAL - Data Access Layer => Veritabanına erişim için kullanılan class lar bu katmanda.
HelperDB => Direkt olarak DB ye erişen ve sql kodlarını çalıştıran katman. (DAL'a gömülü)
Info => Veritabanındaki tabloları ve programımızda gerekli olan veri yapılarının modellendiği katman.
Web => Sitemiz :)

Gelelim kodları paylaşmaya...

Web.Config - ConnectionString

 <connectionStrings>
    <add name="HaberConnection" connectionString="server=localhost;User Id=root;password=xxx;database=haberdb;charset='latin5';" providerName="MySql.Data.MySqlClient"/>
  </connectionStrings>

HelperDB sınıfı, ConnectionString bilgisini web.config ten okumaktadır.

Şimdi de modellemeler...

HaberInfo.cs

namespace DevrimAltinkurt.Info
{
    public class HaberInfo
    {
        public int Id { get; set; }
        public string Baslik { get; set; }
        public string Ozet { get; set; }
        public string Ayrinti { get; set; }
        public DateTime Tarih { get; set; }
        public int Okunma { get; set; }
        public int IlId { get; set; }
        public bool Flash { get; set; }
    }
}

HaberAramaInfo.cs

namespace DevrimAltinkurt.Info
{
    public class HaberAramaInfo
    {
        public string AramaMetni { get; set; }
        public DateTime Tarih1 { get; set; }
        public DateTime Tarih2 { get; set; }
        public int IlId { get; set; }
        public string _Il { get; set; }
        public int Flash { get; set; }

        public HaberAramaInfo()
        {
            Tarih1 = DateTime.MinValue;
            Tarih2 = DateTime.MaxValue;
        }
        public string ToQueryString()
        {
            string s = "";

            if (!string.IsNullOrEmpty(this.AramaMetni))
                s += "|aramametni|" + this.AramaMetni;
            if (Tarih1 > DateTime.MinValue)
                s += "|tarih1|" + this.Tarih1.ToShortDateString().Replace("/", "-");
            if (Tarih2 < DateTime.MaxValue)
                s += "|tarih2|" + this.Tarih2.ToShortDateString().Replace("/", "-");
            if (this.IlId > 0)
                s += "|ilId|" + this.IlId;
            if (!string.IsNullOrEmpty(this._Il))
                s += "|il|" + this._Il;
            if (this.Flash > 0)
                s += "|flash|" + this.Flash;

            return s;
        }

        public void FromQueryString(string s)
        {
            List<String> s2 = new List<string>(s.Split('|'));

            int sira = s2.IndexOf("aramametni");
            if (sira > -1 && sira % 2 == 1) this.AramaMetni = s2[sira + 1];

            sira = s2.IndexOf("tarih1");
            if (sira > -1 && sira % 2 == 1) this.Tarih1 = Convert.ToDateTime(s2[sira + 1].Replace("-", "/"));

            sira = s2.IndexOf("tarih2");
            if (sira > -1 && sira % 2 == 1) this.Tarih2 = Convert.ToDateTime(s2[sira + 1].Replace("-", "/"));

            sira = s2.IndexOf("flash");
            if (sira > -1 && sira % 2 == 1) this.Flash = Convert.ToInt32(s2[sira + 1]);

            sira = s2.IndexOf("ilId");
            if (sira > -1 && sira % 2 == 1) this.IlId = Convert.ToInt32(s2[sira + 1]);
        }
    }
}

HaberDB

namespace DevrimAltinkurt.DAL
{
    public class HaberDB
    {
        HelperDB helperDB = new HelperDB();

        public List<HaberInfo> TumHaberleriGetir(int baslangic, int adet)
        {
            List<HaberInfo> haberler = new List<HaberInfo>();
            string sql = "select * from haberler order by Id desc limit ?Baslangic, ?Adet";
            var pars = new MySqlParameter[]{
                new MySqlParameter("?Baslangic", MySqlDbType.Int32),
                new MySqlParameter("?Adet" , MySqlDbType.Int32)
            };
            pars[0].Value = baslangic;
            pars[1].Value = adet;
            MySqlDataReader dr = helperDB.ExecuteReader(sql, pars);
            while (dr.Read())
            {
                haberler.Add(new HaberInfo
                {
                    Ayrinti = Genel.GetString(dr, "Ayrinti"),
                    Baslik = Genel.GetString(dr, "Baslik"),
                    Flash = Genel.GetBoolean(dr, "Flash"),
                    Id = Genel.GetInteger(dr, "Id"),
                    IlId = Genel.GetInteger(dr, "IlId"),
                    Okunma = Genel.GetInteger(dr, "Okunma"),
                    Ozet = Genel.GetString(dr, "Ozet"),
                    Tarih = Genel.GetDateTime(dr, "Tarih")
                });
            }
            dr.Close();
            return haberler;
        }
    }
}

Gelelim asp.net sayfalarımıza...

Arama Paneli

<asp:Panel ID="pnlArama" runat="server" DefaultButton="btnAra">
    <b>Haber Arama</b>
    <hr />
    Arama metni
    <br />
    <asp:TextBox ID="txtAramaMetni" runat="server" />
    <hr />
    Kayıt Tarihi
    <br />
    <asp:TextBox ID="txtTarih1" runat="server" Width="70" />
    »
    <asp:TextBox ID="txtTarih2" runat="server" Width="70" />
    <hr />
    İlgili il
    <br />
    <asp:DropDownList ID="ddlIller" runat="server" />
    <hr />
    Flash Haber
    <br />
    <asp:RadioButtonList ID="rblFlash" runat="server" RepeatDirection="Horizontal" RepeatLayout="Flow">
        <asp:ListItem Text="Tümü" Value="0" Selected="True" />
        <asp:ListItem Text="Olanlar" Value="1" />
        <asp:ListItem Text="Olmayanlar" Value="2" />
    </asp:RadioButtonList>
    <hr />
    <asp:Button ID="btnAra" runat="server" Text="Ara" OnClick="btnAra_Click" />
    |
    <asp:LinkButton ID="lbTumunuGoster" runat="server" Text="Tümünü göster" OnClick="lbTumunuGoster_Click" />
</asp:Panel>

Haber Listeleme

<asp:GridView ID="gvHaberler" runat="server" AutoGenerateColumns="false">
    <Columns>
        <asp:BoundField DataField="Id" HeaderText="Id" />
        <asp:BoundField DataField="Baslik" HeaderText="Başlık" />
        <asp:BoundField DataField="Tarih" HeaderText="Tarih" DataFormatString="{0:dd.MM.yyyy}" />
        <asp:BoundField DataField="Il" HeaderText="İl" />
        <asp:CheckBoxField DataField="Flash" HeaderText="Flash" />
    </Columns>
    <EmptyDataTemplate>
        Haber bulunamadı!
    </EmptyDataTemplate>
</asp:GridView>

Arama butonu

protected void btnAra_Click(object sender, EventArgs e)
{
    hai = new HaberAramaInfo();
    hai.AramaMetni = txtAramaMetni.Text.ToTemizMetin();
    hai.Flash = rblFlash.SelectedValue.ToInt32();
    hai.IlId = ddlIller.SelectedValue.ToInt32();
    hai.Tarih1 = txtTarih1.Text.ToTemizMetin().isDate() ? txtTarih1.Text.ToDateTime() : DateTime.MinValue;
    hai.Tarih2 = txtTarih2.Text.ToTemizMetin().isDate() ? txtTarih2.Text.ToDateTime() : DateTime.MaxValue;

    string url = "/Default.aspx?Ara=" + hai.ToQueryString();
    Response.Redirect(url, true);
}

Aramayı gerçekleştiren kod

HaberAramaInfo hai = null;

protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
{
    if (!IsPostBack)
    {
        ddlIller.DataSource = new IlDB().IlleriGetir();
        ddlIller.DataTextField = "Il";
        ddlIller.DataValueField = "Id";
        ddlIller.DataBind();
        ddlIller.Items.Insert(0, new ListItem("Seçiniz", "0"));

        string ara = "";
        if (Request.QueryString["Ara"] != null)
        {
            ara = Server.UrlDecode(Request.QueryString["Ara"].ToString());
        }
        HaberleriGetir(ara);
    }
}

private void HaberleriGetir(string aramaBilgisi)
{
    HaberAramaInfo hai = new HaberAramaInfo();
    hai.FromQueryString(aramaBilgisi);

    string sql_liste = 
@"select h.*, i.Il from haberler h
inner join iller i on h.IlId = i.Id
where 1=1";
    string sql_adet = "select Count(Id) from haberler where 1=1";
    string sql = " ";

    #region parametreler
    List<MySqlParameter> pars = new List<MySqlParameter>();
    if (!string.IsNullOrEmpty(hai.AramaMetni))
    {
        sql += " and (" +
                "Baslik like ?AramaMetni ";
        sql += " or Ayrinti like ?AramaMetni ";
        sql += " or Ozet like ?AramaMetni" +
                ") ";
        pars.Add((new MySqlParameter("?AramaMetni", MySqlDbType.String)));
        pars[pars.Count - 1].Value = "%" + hai.AramaMetni.ToTemizMetin() + "%";
        txtAramaMetni.Text = hai.AramaMetni.ToTemizMetin();
    }
    if (hai.IlId > 0)
    {
        sql += " and IlId = ?IlId";
        pars.Add((new MySqlParameter("?IlId", MySqlDbType.Int32)));
        pars[pars.Count - 1].Value =
            ddlIller.SelectedValue = hai.IlId.ToString();
    }
    if (hai.Flash > 0)
    {
        rblFlash.SelectedValue = hai.Flash.ToString();
        sql += " and Flash = ?Flash";
        pars.Add((new MySqlParameter("?Flash", MySqlDbType.Bit)));
        pars[pars.Count - 1].Value = hai.Flash == 1 ? true : false;
        rblFlash.SelectedValue = hai.Flash.ToString();
    }
    if (hai.Tarih1 > DateTime.MinValue)
    {
        sql += " and Tarih > ?Tarih1";
        pars.Add((new MySqlParameter("?Tarih1", MySqlDbType.Date)));
        pars[pars.Count - 1].Value = hai.Tarih1;
        txtTarih1.Text = hai.Tarih1.ToShortDateString();
    }
    if (hai.Tarih2 < DateTime.MaxValue)
    {
        sql += " and Tarih < ?Tarih2";
        pars.Add((new MySqlParameter("?Tarih2", MySqlDbType.Date)));
        pars[pars.Count - 1].Value = hai.Tarih2;
        txtTarih2.Text = hai.Tarih2.ToShortDateString();
    }
    #endregion
    sql += " order by Tarih desc ";

    HelperDB helperDB = new HelperDB();

    int toplam = helperDB.ExecuteScalar(sql_adet + sql, pars.ToArray()).ToInt32();
    UC_Sayfalama1.Toplam = toplam;
    UC_Sayfalama1.Adet = 5;

    //if (toplam == 0)
    //{
    //}
    //else
    //{
    UC_Sayfalama1.Sayfala();

    string sql_tum = sql_liste + sql +
                    string.Format(" limit {0}, {1}",
                        (UC_Sayfalama1.Sayfa - 1) * UC_Sayfalama1.Adet,
                        UC_Sayfalama1.Adet);

    gvHaberler.DataSource = helperDB.ExecuteDataTable(sql_tum, pars.ToArray());
    gvHaberler.DataBind();
    //}
}

Tabii ki using DevrimAltinkurt.DAL ve using DevrimAltinkurt.Info ifadelerini unutmuyorsunuz. Siz kendi istediğiniz namespaceleri kullanabilirsiniz.

Kodlar uzun ama mantık güzel, değil mi?

Şimdi gelelim bu sistemin avantajlarına:

Bu sistemi bir kere kullandıktan sonra diğer arama sayfalarını çok hızlı gerçekleştirirsiniz.
Arama parametreleri URL'de (QueryString) tutulduğu için istediğiniz forum sayfasına yazabilir, arkadaşlarınıza gönderebilir, facebook/twitter hesaplarınıza ekleyebilirsiniz..
URL kısaltma servislerinden faydalanabilirsiniz.
Arama butonunda oluşan URL bilgisini bir tabloda tutar, başka bir sayfada da bunları listelerseniz arama motorları açısından güzel bir iş yapmış olursunuz.
DateTime, bool, integer, string bilgilerle çalışırken veritipine göre özel önlemler aldığımıızın farkındasınız değil mi? Örneğin tarih bilgisini kullanırken, tarih1 e Minimum, tarih2 ye Maksimum tarih değerlerini atadık. Farklı algoritmalar geliştirmede yardımcı olacağı kesin!!! :)

Dezavantajları:

Kodları algılama ilk başta biraz zor olabilir. Ama gelişmiş arama yapmak isteyenler temel seviyenin üstündeki programcılardır diye mantık yürütebilirim.
Kodlar sadece MySQL üzerinde çalışır.
Parametre tip ve sayıları arttıkça kodlar da uzayacaktır.

Şimdi biraz da ekran görüntüsü paylaşayım: